လၢပတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်အပူၤ
၀ၤရၠာစးဲဘးဖဲး‚ ဘ့လ်ဒီးမလ့ဒၢ်က့းတဖၣ် (တၠမမနည Bက််နအအယ Bငူူ ၠညိ ့နူငညိၠ ွၠအနျ) မၤအိၣ်ထီၣ်တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်စးထီၣ်ဒုးကဲထီၣ် ‘‘T့န ွငလငညါ ာ်ူနိါန’’ တၢ်မၤစၢၤအတၢ်ရၠာစးဲၣ်တၢ်ကျဲၤ‚ အၢၣ်လီၤ၀ဲလၢ ကမၤဘူၣ်လီၤ အကျိၣ်အစ့တ၀ာ်န့ၣ်လီၤႉ ဒ်လၢ ၂၀၁၈ နံၣ်အသိးန့ၣ်‚ တၢ်အံၤ မ့ၢ်အခီပညီမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်လီၤကွံာ်ဒီလၣ် ၉၂၀၀ကကွဲၢ် န့ၣ်လီၤႉ တၢ်ပာ်ကီၤအတၢ်ရၠာစးဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤ မၤသးဃ့ၣ်ဃူသးဂ့ၢ်၀ီ အကသံၣ်သရၠာစးၣ်ပီဖ့း (ာ်ၠကူ ာ်င််) လၢကမၤလိသ့ၣ်ညါသးဘၣ်ဃး တၢ်ဟ့ၣ်အက့ၢ်ဂီၤဒိ တဖၣ်အဂ့ၢ်လီၤႉ ခီဖျိတၢ်ဃုထံသ့ၣ်ညါအတၢ်မၤကွၢ်တခါန့ၣ်‚ အ၀ဲထံၣ်န့ၢ်၀ဲဒၣ်လၢ ပှၤအဖှီၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်တၢ်‚ တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်အါန့ၢ် ပှၤအတၢ်အိၣ်တၢ်ယၢၤတဖၣ် ၄၄ % န့ၣ်တက့ၢ်လီၤႉ ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါလီၤက့ၤ အတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်ဒၣ်၀ဲတဖၣ်န့ၣ် ညီနုၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ညီန့ၣ်လီၤႉ
ယ့ၣ့်ှှူးသ့ၣ်ညါတၢ်အံၤလီၤႉ လၢအတၢ်လဲၤဟးဆူ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ်‚ အ၀ဲခိးကွၢ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်တ့ၢ်လီၤတၢ်ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်ဆူ စ့ပာ်ဖှိၣ်အလီၢ်လီၤ (မၢ်ကူး ၁၂း၄၁) ႉ ပှၤကဲဒိၣ် ကွံာ်နုာ်ဃီၤစ့အပူဖးဒိၣ်‚ ဘၣ်ဆၣ် မုၣ်ကမဲလၢ အဖှီၣ်တဂၤထုးထီၣ် အစ့အလၢာ်လၢ…
မၤထွဲတၢ်တဖၣ်အံၤတက့ၢ်
ဖဲယမၤစၢၤယဖိခွါလၢ အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးအလံာ်လၢ ကဘၣ်မၤ၀ဲလၢဟံၣ်အခါန့ၣ်‚ ဖျါထီၣ် လၢ အ၀ဲအသးတဆူၣ်မၤတၢ်သံကွၢ်အါဘီ ဘၣ်ဃးဒီး နီၢ်ဂံၢ်ခံဖျၢၣ်ဂံၢ်ထီၣ်အဂ့ၢ် န့ၣ်ဘၣ်ႉ အ၀ဲစံးသပှၢ်ပှၢ် ‘‘ယသ့ၣ်ညါလံ‚ ပါပၢ်’’‚ ဒီးမုၢ်လၢ်၀ဲလၢယကပျဲ အ၀ဲမၤအကၠိလံာ်တၢ်မၤထဲတနီၤဧိၤန့ၣ်လီၤႉ ယတဲနၢ်ပၢၢ်အီၤကပုာ်လုးဖိလၢ တၢ်ဆိကမိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်ဆိကမိၣ်တမံၤဧိၤ‚ တုၤလၢပမၤလိသ့ၣ်ညါလၢ ပကဘၣ်မၤလ့ၤအီၤဒ်လဲၣ်တစု န့ၣ်လီၤႉ
စီၤပီလူးကွဲး ဘၣ်ဃးတၢ်မၤထွဲအဂ့ၢ် ဆူအတံၤသကိးတဖၣ်လၢ ၀့ၢ်ဖံလံးပံၤ န့ၣ်လီၤႉ ‘‘တၢ်လၢသုမၤလိ‚ ဒီးသုဒိးန့ၢ်‚ ဒီးသုနၢ်ဟူ‚ ဒီးသုထံၣ်ဘၣ်လၢယၤတဖၣ်န့ၣ် မၤသု၀ဲတက့ၢ်’’ (ဖံး ၄း၉) ႉ အ၀ဲပာ်ဖျါထီၣ်တၢ် ၅ မံၤ‚ တၢ်အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးလိာ်သး‚ ဒ်အ၀ဲဟ့ၣ်သဆၣ် နီၢ်အူအိဒံၤ ဒီးနီၢ်စူၢ်တူဃ့ၤလၢအကမၤ၀ဲ (း၂-၃) ‚ တၢ်သးခု‚ ဒ်အ၀ဲမၤ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ အပှၤဖးတၢ်ဖိတဖၣ်လၢ ကဒုးအိၣ်ထီၣ် (း၄) တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ‚ ဟ့ၣ် သဆၣ်ထီၣ် အ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်လၢ အတၢ်ရၠာစး့လိာ်ဘၣ်ထွဲဒီး ဟီၣ်ခိၣ်‚ တၢ်ထုကဖၣ်‚ ဒ် အ၀ဲကဲတ့ၢ်အဒိလၢအ၀ဲသ့ၣ်အဂီၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒီးလၢအတၢ်ကွဲးအပူၤ (း၆-၇)…
မူခိၣ်ဖီလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သး၀ံၣ်
ၣ်လနမ အ့န ှ ူ့ငညန မ့ၢ်ပှၤပတီၢ်မုၢ်တၢ်သံကျံအက့ှူၢ်ဖိတက့ှူၢ်‚ လၢအဟံးန့ၢ် အမံၤ လၢပှၤမၤတၢ်ဖိလၢစဲးဖီကဟၣ်တဖၣ် အိၣ်အလီၢ်က၀ီၤ လၢ၀့ၢ်စ့ၤစ့ၤနၢ်တံၣ်‚ ကီၢ်စဲၣ် အိၣ်ဟါအိၤ န့ၣ်လီၤ အ၀ဲသ့ၣ်သး၀ံၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆီတလဲလၢအအိၣ်ထီၣ်တနံၣ် ဘၣ်တနံၣ်လၢ ၀့ၢ်အံၤအပူၤန့ၣ်လီၤႉ ပှၤဒုးအိၣ်ထီၣ်သဃဲၤ ူငည်သမိ ီနအတနငူနမ တဲဖျါ၀ဲဒၣ် ‘‘တဘျီလၢ်လၢ်ဖဲပဒိးန့ၢ်ဘၣ် နံၣ်တနံၣ်အမူခိၣ်ဖီနီၢ်နီၢ် အဆိကတၢၢ်အခါန့ၣ်‚ တၢ်သးကလၢၢ်ဘၣ် ဒ်တၢ်အစီအဆှံတမံၤမၤအသးန့ၣ်လီၤႉ လီၤဂာ် ဒ်တၢ်စးထီၣ်အသီ ဖိန့ၣ်လီၤႉ ၀့ၢ်အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် စှၤလီၤ၀ဲဒီး တၢ်ဘရၣ်ထီၣ်ဘှီၣ်ထီၣ်၀ဲလီၤ’’ႉ
နမ့ၢ်လဲၤခီဖျိတ့ၢ်ဘၣ်မူခိၣ်ဖီလီၤအါအါဂီၢ်ဂီၢ်န့ၣ်‚ နကနၢ်ပၢၢ်နဲ အ၀ဲထိၣ်ဂဲၤထီၣ် တၢ်သး၀ံၣ်တယုၢ်သ့၀ဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ တၢ်ဘရၣ်တၢ်ဘှီၣ်လၢ အလီၤထုးသးန့ၣ် အိၣ်ဘျးသဒၢဃာ်ဟီၣ်ခိၣ်‚ ဖဲမူခိၣ်ဖီမၤဘၢဃာ်တၢ်အဃံၣ်အဃူး ဒီးတၢ်၀ါဃးတဖၣ် အခါန့ၣ်လီၤႉ တစိၢ်တလီၢ်အပူၤ‚ တၢ်ခုၣ်အကတီၢ်အတၢ်လ့ၤပျီ ကပီၤထီၣ်၀ဲ‚ ဒီးကွဲမုာ်ပှၤလၢ ပကဆိကမိၣ်တၢ် ဒီးသူၣ်ဖှံသးညီအဂီၢ်လီၤႉ
စီၤအလံဟူၤလၢအမ့ၢ် စီၤယိၤဘးအတံၤသကိးတဂၤ‚ လၢအကအိၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤဘၣ်ဃးဒီးယွၤ‚ တဲဖျါယွၤအတၢ်ဘၣ်တ့ထုးန့ၢ်ပသး ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ် န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲစံး၀ဲဒၣ် ‘‘ဖဲကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤအကလုၢ်န့ၣ် တၢ်လီၤလးသ့ၣ်တဖၣ် မၤအသး’’ (ယိၤဘး…
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ပီၢ်လၢ တၢ်ကွဲးလံာ်အဂီၢ်
‘‘ယွၤမ့ၢ်ယပျိာ်ဖးထီႉႉႉ ပဟးထီၣ်လၢ တၢ်ဖီၣ်ဒုးဃာ်ပှၤအလီၢ် ဒီးတၢ်သး၀ံၣ်လီၤ’’ႉ ဖဲ ၁၉၄၃ နံၣ်‚ လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၇ သီန့ၣ် နအအပ ံငူူနျ ကွဲး တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ လၢခးက့ဖိ တဘ့ၣ်အလိၤဒီး ကွံာ်လီၤ၀ဲလၢ လ့ၣ်မ့ၣ်အူန့ၣ်လီၤႉ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်အတၢ် ကတိၤလၢခံကတၢၢ်လၢ အဘၣ်တၢ်ကွဲးနီၣ်ဃာ်အီၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲ ၁၉၄၃ နံၣ်‚ လါနိၣ်၀့ဘၢၣ် (၃၀) န့ၣ်‚ အ၀ဲဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤ ဖဲ ဗကျခ့တငအဖ န့ၣ်လီၤႉ လၢခံန့ၣ်‚ ံငူူနျကာ အလံာ်ကွဲးနီၣ်ကိးနံၤတဖၣ် ဘၣ်ဃးဒီးအတၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ် ဖဲတၢ်ဖီၣ်ဒုးဃာ်ပှၤအလီၢ် ဖဲတၢ်ဒုးတၢ်ယၤအကတီၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံက့ၤ ဒီးစဲကျံးထုးထီၣ်ရၠာစးၤလီၤန့ၣ်လီၤႉ တၢ်ကွဲးတဖၣ်အံၤ ကွဲးနီၣ်ဃာ် တၢ်လၢအကဲထီၣ်အသး တဆီဘၣ်တဆီ‚ အတၢ်ထံၣ် ဘၣ်ဃး တၢ်လီၤပျံၤလီၤဖုးတဖၣ် ဖဲ ့ ျၠဖင အတၢ်ပၢတၢ်ြပး‚ ဃုာ်ဒီးယွၤအဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ဃံတၢ်လၤန့ၣ်လီၤႉ အလံာ်ကွဲးနီၣ်ကိးနံၤတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံက့ၤအီၤဆူ ကျိာ် (၆၇) ကျိာ်‚ ဒီးမ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ဆူ ကယဲၢ်ပှၤလၢအဖးလံာ်သ့ဒီးနာ်လၢတၢ်အၢ‚ ဒီး…
တၢ်သကွံၢ်ကညးလၢကစၢ်ယွၤ
ဘၣ်တဂီၤ‚ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်အတၢ်ထုကဖၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ကတၢၢ်၀ဲဒီးတၢ်ဘိးဘၣ် သ့ၣ်ညါလၢ အလီၤကမၢကမၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤႉ တုၤပၢ်စံး၀ဲ‚ ‘‘အၤမ့ၣ်’’ တဘျီဃီန့ၣ်‚ အဖိခွါ ုၠငအူပည အသးအိၣ် ၅ နံၣ်ဖိန့ၣ် စံး၀ဲ ‘‘ဒီးယထုကဖၣ်တၢ်လၢ ူသါၠည အဂီၢ်‚ မ့ၢ်လၢအ၀ဲအိးထီၣ်အမဲာ်ချံ ဖဲတၢ်ထုကဖၣ်အဆၢကတီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ’’
တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ န၀ဲၢ်ပိာ်ခွါအသးအိၣ်အနံၣ် (၁၀) အတၢ် ထုကဖၣ်သနိအဂီၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်လံာ်စီဆှံအတၢ်မၤလိာ်လၢ ပကဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး‚ အစှၤကတၢၢ် ုၠငအူပည သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်၀ဲလၢ ပထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်သ့၀ဲလီၤန့ၣ်လီၤႉ
ပှၤသိၣ်လိလံာ်စီဆှံ ၣ်ျတၠူိ ဃ့ၠာဘနမျ ပာ်၀ဲ တၢ်ထုကဖၣ်န့ၢ် ပှၤဂၤအဂီၢ်‚ ဒ်အမ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲစံး၀ဲဒၣ် ‘‘တၢ်ထုကဖၣ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ် တၢ်ပာ်နနီၢ်ကစၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအလီၢ်‚ မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဒီးယွၤအတၢ်ဆိကမိၣ်ဒီး အတၢ် ထံၣ်လၢနပူၤန့ၣ်လီၤ’’ႉ ပထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ် ဒ်ပတၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်ဃးဒီးယွၤ ဒီးယွၤအတၢ်အဲၣ်လၢပဂီၢ်အိၣ်၀ဲအသိးန့ၣ်လီၤႉ
လၢလံာ်ဒၤနံးယ့လး ၉ အပူၤ‚ ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ် လၢအဒိဂ့ၤဖးဒိၣ်တထံၣ်န့ၣ်လီၤႉ ၀ံစီၤဒၤနံးယ့လးနၢ်ပၢၢ် ယွၤအတၢ်စံးပာ်လၢ အကီအခဲလၢ…